เป็นที่ทราบกันดีในหมู่พสกนิกรชาวไทยและนานาประเทศทั่วโลก ว่าพระบาทสมเด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 นั้นคือผู้ทรงความเป็นเลิศทั้งทางด้านการเกษตร การศึกษา การพัฒนา ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ การฑูตและอื่นๆ อื่นมากมาย ซึ่งเห็นได้จากการที่พระองค์ทรงอุทิศพระวรกายในการประกอบพระราชกรณียกิจตลอดรัชสมัยของพระองค์ที่ทรงครองสิริราชสมบัติมาโดยตลอด
และหนึ่งในโครงการที่พระองค์ท่านได้มีพระราชดำริที่จะช่วยพลิกฟื้นผืนป่าบนดอยสูงที่สูญเสียไปจากการทำไร่เลื่อนลอยบุกรุกถางป่าให้กลับมาอุดมสมบูรณ์ และต้องการช่วยเหลือให้พสกนิกรชาวเขาบนดอยสูงได้มีที่อาชีพทำกินอย่างสุจริตด้วยการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตดั้งเดิมที่ค้าฝิ่น ค้ายาเสพติด มาเป็นเกษตรกรชาวเขา โดยมีหน้าที่หลักในการเพาะปลูกพืชพันธุ์เมืองหนาวและช่วยอนุรักษ์พื้นที่ป่าให้กลับมาอุดมสมบูรณ์อีกครั้ง ซึ่งปัจจุบันจากจุดเริ่มต้นของโครงการหลวงที่ดอยอ่างขาง จ.เชียงใหม่ ก็ได้มีการพัฒนาโครงการหลวงและแบ่งสาขาการทำงานทั้งหมด 38 แห่งทั่วภาคเหนือ เพื่อที่จะกระจายการพัฒนาตามแนวพระราชดำริรวมถึงการให้ความช่วยเหลือพสกนิกรชาวเขาให้ครอบคลุมมากยิ่งขึ้น
จังหวัดเชียงราย จึงเป็นอีกหนึ่งจังหวัดที่สายพระเนตรของพระองค์ท่านได้เล็งเห็นว่าเป็นพื้นที่ ๆ มีดอยสูงและมีชนเผ่าต่าง ๆ มากมายอาศัยอยู่ การขยายโครงการหลวงให้ไปถึง ก็เปรียบได้กับการนำน้ำพระทัยแห่งองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวไปพลิกฟื้นผืนดินจากร้อนกลับมาชุ่มเย็นเช่นกัน โดยโครงการหลวง จ.เชียงรายนั้นมีสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าเดินทางไปศึกษาและเยี่ยมชม ดังต่อไปนี้
-
- ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงห้วยน้ำริน ที่ในปัจจุบันมีประชากรชาวเขาเผ่ามูเซอ กระเหรี่ยง และคนพื้นเมืองอาศัยอยู่ ส่วนกิจกรรมท่องเที่ยวภายในศูนย์ได้แก่การชมแปลงวิจัยเกษตรภายในศูนย์ แปลงเกษตรชาวบ้าน และพิธีท่องเที่ยววันปีใหม่มูเซอ พิธีเลี้ยงชาและชมหัตถกรรมของชาวเขา
- ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงห้วยน้ำขุ่น เป็นศูนย์เพื่อส่งเสริมการปลูกพืชทางการเกษตรตามแนวทางวิทยาการแผนใหม่ กิจกรรมการท่องเที่ยวภายในศูนย์เช่นชมสวนชาและวิธีการเก็บชา แปลงปลูกกาแฟพันธุ์อราบิก้า วิถีชีวิตชาวอาเข่อและจีนฮ่อ ชิมอาหารจีนยูนนาน ขาหมู และหมั่นโถว มีเส้นทางศึกษาธรรมชาติ เส้นทางเดินป่าและน้ำตกป่าเกี๊ยะและน้ำตกห้วยชมพู
- ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงแม่ปูนหลวง เป็นพื้นที่แหล่งท่องเที่ยวการเกษตรเช่นชมแปลงสาธิตไม้ผล ชมแปลงเกษตรของชาวบ้าน ชมความงดงามของดอกไม้ มีแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติเช่นจุดชมวิวทะเลหมอกและพระอาทิตย์ขึ้น-ตก ท่องเที่ยวในเส้นทางขุนแจ๋-แม่ปูนหลวง-หัวยทราย(ฤดูฝน- off road) มีแหล่งแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม ประเพณีเช่นพิธีขึ้นปีใหม่(กินวอ) ของชาวเขาเผ่าลีซู และชมวิถีชิวตของเขา 3 เผ่า(ลีซอ มูเซอ อาข่า)
- ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงสะโง๊ะ เป็นศูนย์ที่มีจุดเริ่มต้นการทำงานในรูปของอาสาพัฒนาชาวเขาตามแนวพระราชดำริ โดยมูลนิธิโครงการหลวงและมหาวิทยาลัยแม่โจ้ได้ร่วมมือกัน โดยภายในศูนย์ได้เปิดให้นักท่องเที่ยวเข้าชมกิจกรรมได้ตลอดปี เช่นชมแปลงสาธิต พืชผัก ไม้ดอก ไม้ผล และสมุนไพร ท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์เช่นตำนานประวัติศาสตร์ดอยช้าง ดอยงู ชมวิวดินแดนสามเหลี่ยมทองคำ สัมผัสชีวิตความเป็นอยู่ของคนเมืองที่นับถือพุทธศึกษาวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของอาข่าและศึกษาพิพิธภัณฑ์อาข่าประเพณีปีใหม่
- ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงห้วยโป่ง ส่วนจุดท่องเที่ยวภายในศูนย์ได้แก่ชมแปลงทดลองสาธิตผักแปลงใหม่ ดอกไม้และไม้ผลเมืองหนาว มีแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติเช่นบ่อน้ำร้อนธรรมชาติ น้ำตกป่าผาลมและน้ำตกป่าเมี่ยง
- ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงห้วยแล้ง ที่มีทั้งกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงเกษตร วนอุทยานภูชี้ฟ้า จุดชมวิวผาตั้ง ท่องเที่ยวชมวัฒนธรรมและประเพณีของชาวม้ง
